Leona Zawadzka


Leona Zawadzka, z domu Siemieńska (1885 – 1940) – działaczka oświatowa, współtwórczyni szkolnictwa polskiego przed I wojną światową i w pierwszych latach niepodległości.

Studiowała literaturę polską i historię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dwa razy wyjeżdżała do Anglii, poznając język i metody pracy w szkołach. Brała czynny udział w strajku z 1905 roku. Dzięki działaniom strajkowym władze rosyjskie zgodziły się na prowadzenie polskich szkół prywatnych. Z inicjatywy Siemieńskiej w Warszawie powstało jedno z pierwszych kół Polskiej Macierzy Szkolnej o nazwie “Koło Panien”.

1 kwietnia 1906 powstała prywatna, pięcioletnia, bezpłatna, szkoła początkowa, w której Leona Siemieńska uczyła historii i geografii Polski. W kwietniu 1911 roku władze rosyjskie stwierdziły, że w szkole nie wykłada się historii i geografii w języku rosyjskim i wydały polecenie jej zamknięcia. Szkoła szybko odrodziła się pod kierownictwem Leony Siemieńskiej z inną nazwą i siedzibą. Podczas I wojny światowej Siemieńska, nie przerywając pracy w szkole, działała w Komisji Opieki nad Młodzieżą Szkolną. Od 9 sierpnia 1915 współtworzyła Wydział Oświecenia, była członkiem sekcji kształcenia dorosłych.

5 maja 1916 poślubiła Józefa Zawadzkiego, absolwenta Uniwersytetu Jagiellońskiego i Politechniki w Karlsruhe. W roku szkolnym 1915/16 wykładała geografię w Seminarium Nauczycielskim im. Elizy Orzeszkowej. Jednocześnie cały czas prowadziła swoją szkołę przy placu Trzech Krzyży. W wolnej Polsce prowadziła w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego dział kształcenia nauczycieli szkół powszechnych.

8 lutego 1919 urodziła się jej córka Anna (zwana Hanką), a 24 stycznia 1921 syn ochrzczony “kościuszkowskim” imieniem – Tadeusz, znany później pod pseudonimem “Zośka”. W 1930 odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi „za zasługi w pracach około kształcenia nauczycieli”[1]. 1 grudnia 1938 Leona Zawadzka doznała wylewu krwi do mózgu, a dwa lata później, w 1940, zmarła.

Previous Wystawa i książka o "Krauzówce"
Next Odznaczenia Ministra Kultury za opiekę nad zabytkami